هر بازرگان هنگام صادرکردن کالاهای خود به کشورهای خارجی باید گواهی مبدا ارائه کند. این گواهی به‌عنوان یک سند مهم برای تجارت جهانی و صادرات بین‌المللی تلقی می‌شود.
گواهی مبدا نشان دهنده کشور تولید کننده و پردازش گر کالای شما و اصالت کالا را برای کشور واردکننده ثابت می‌کند. گواهی مبدا به‌عنوان مبحثی مهم در بازرگانی بین‌الملل شناخته می‌شود و آشنایی با جزئیات آن برای هر بازرگان لازم است. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با نکات مهم درباره گواهی مبدا آشنا شوید.
گواهی مبدا چیست؟
گواهی مبدا (CO) یک سند تجارت بین‌المللی است که نشان می‌دهد کالاهای یک محموله صادراتی به طور کامل در یک کشور خاص تولید یا پردازش شده‌اند. این سند اغلب توسط خریداران خارج از کشور برای ترخیص کالا از گمرک، مدیریت پرداخت و امتیازات تعرفه واردات درخواست می‌شود. هر گواهی مبدا توسط قوانین مبدأ کنترل می‌شود.
قوانین مبدأ معیارهای موردنیاز برای تعیین منبع اصلی یک محصول است. در عملکرد دولت‌ها باتوجه‌به قواعد مبدأ، تنوع زیادی وجود دارد. این قوانین به‌عنوان بخشی از توافقنامه تجارت آزاد (FTA) مورد مذاکره قرار می‌گیرد و تحت هر FTA متفاوت است. قراردادهای آزاد تجاری به‌طورکلی تجارت را برای همه طرف‌ها ارزان‌تر و آسان‌تر می‌کند. به‌طورکلی صدور گواهی مبدا از ایران به سه شکل کلی انجام می‌شود:
- گواهی های لازم جهت صادرات به کشورهای اروپایی، آمریکایی، اقیانوسیه، ژاپن، قرقیزستان، قزاقستان، بلاروس، اوکراین، ترکیه و روسیه
- فرم های مورداستفاده برای کشورهای آسیایی و آفریقایی
- فرم‌های صادر شده برای کشورهای تحت توافق با ایران در مورد کالای خاص
نحوه عملکرد گواهی مبدا در فرایند واردات و صادرات
سند گواهی مبدا توسط باربری واردکننده، نماینده گمرک یا کارگزار گمرکی واردکننده در طول فرایند ترخیص کالا از گمرک وارداتی مورداستفاده قرار می‌گیرد. این کارگزاران با استفاده از این گواهی به گمرک ثابت می‌کنند که کالا در کشور صادرکننده تولید شده است. در نتیجه، این امر باعث کاهش یا حذف حقوق ورودی قابل پرداخت برای کالاهای وارداتی می‌شود.
مسئول صدور گواهی مبدا در ایران کیست؟
متولی صدور گواهی مبدأ در ایران سه نهاد زیر هستند:
- اتاق‌های بازرگانی و صنایع و معادن (مجموعاً 34 اتاق در سطح کشور)
- سازمان بنادر و دریانوردی/ مناطق ویژه اقتصادی (مجموعاً 19 منطقه ویژه اقتصادی در سطح کشور)
- سازمان مناطق آزاد (مجموعاً 6 منطقه آزاد در سطح کشور)
اهمیت گواهی مبدا
گواهی مبدأ سندی است که برای هر محموله صادراتی یا وارداتی به دلایل زیر ضروری است:
- به صاحبان مشاغل کمک می‌کند تا نرخ عوارض را تعیین کنند. به‌عنوان‌مثال، یک سازنده این سند را تکمیل می‌کند و هم‌زمان با اظهارنامه، یک کپی به واردکننده می‌دهد.
- به صاحبان مشاغل کمک می‌کند تا تعیین کنند که آیا می‌توانند به طور قانونی کالاهای خاصی را وارد یا صادر کنند.
- به مدیریت صادرات و واردات کمک می‌کند.
- برای گزارش‌های آماری مفید است.
- کمک می‌کند تا الزامات مناسب برای بازاریابی محصول برآورده شود.
- به تمایز محصول از سایر محصولات مشابه کمک می‌کند.
- کمک می‌کند تا فرایندهای گمرکی به‌راحتی پیش برود.
اهميت گواهی مبدا از نظر خريدار
اگر خریدار و فروشنده فاصله زیادی داشته باشند و خریدار بخواهد درباره کیفیت و مشخصات کالا مطمئن شود، درخواست گواهی مبدأ می‌کند. این گواهی مبدأ باید تحت قواعد و ضوابط خاص و توسط اشخاص ذی‌صلاح صادر شود. این گواهی، مبدأ صحیح کالا را برای خریدار مشخص می‌کند.
اهميت گواهی مبدا از لحاظ مقامات کشور مقصد
مقامات کشور واردکننده از جمله بانک‌ها، وزارت‌خانه‌های صنعتی، کشاورزی، دانشگاهی و مراکز تحقيقاتی و پژوهشی می‌توانند خواستار ارائه گواهی مبدأ شوند.
گمرک بیش از همه این‌ها به ارائه گواهی مبدأ توسط واردکننده اهميت می‌دهد. گواهی مبدأ برای سازمان‌های مذکور از لحاظ کیفیت کالا، تعرفه‌های ترجیحی، قراردادهای تهاتری و پایاپای و علائم تجاری و ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها به اعتبار کشور مبدأ اهمیت دارد.
انواع گواهی مبدا
گواهی‌های مبدأ را می‌توان به دو نوع کلی تقسیم کرد: ترجیحی و غیر ترجیحی.
گواهی مبدا ترجیحی
ادارات گمرک برای کشورهایی که موافقت‌نامه‌های ترجیحی را امضا کرده‌اند، به‌عنوان‌مثال کشورهای عضو اتحادیه اروپا، نفتا و آسه آن، گواهی مبدأ ترجیحی صادر می‌کنند. نرخ‌های مالیات کاهش‌یافته تنها در صورتی قابل اعمال است که اصل سند در گمرک ارائه شده باشد و به فاکتور تجاری اشاره شده باشد. شماره گواهی مبدأ باید در فاکتور تجاری موجود باشد. این نوع گواهی مبدأ را با نام گواهی فرم A نیز می شناسند.
گواهی مبدا غیر ترجیحی
گواهی مبدأ غیر ترجیحی توسط مؤسسه خودگردان اقتصادی مربوطه صادر می‌شود که با مؤسسات مشابه در سایر کشورها همکاری داشته است. چنین گواهینامه‌ای محل تولید را به همان شیوه ترجیحی مشخص می‌کند.
بااین‌حال، کالاها مشمول رسیدگی ترجیحی نمی‌شوند، یعنی واردکننده نمی‌تواند از نرخ‌های تعرفه کاهش‌یافته استفاده کند. این نوع سند زمانی مفید است که تحریم در یک کشور معین اعمال شود.
هر دو نوع گواهی مبدأ برای اهداف مختلفی مورداستفاده قرار می‌گیرند و مبانی قانونی مختلفی صدور آنها را تنظیم می‌کند. دریافت گواهی ترجیحی و غیر ترجیحی برای نوع خاصی از کالاهای صادراتی امکان‌پذیر است.
تنها بر اساس مقررات خاص، امکان دریافت دو گواهی ترجیحی برای یک نوع کالا وجود دارد. بااین‌حال، دریافت دو نسخه اصلی از یک نوع گواهی غیرممکن است که باید هنگام انعقاد قرارداد تجاری در نظر گرفته شود.
انواع گواهی مبدا در ایران
گواهی مبدأ در ایران به چند شکل صادر می‌شود :
- فرم: A برای صادرکردن محصول به کشورهای اروپایی، آمریکایی، اقیانوسیه، ترکیه، ژاپن، روسیه، بلاروس، اوکراین، قزاقستان از این نوع سند استفاده می‌شود. برای صادرکردن این نوع گواهی مبدأ از فرم GSP استفاده می‌کنند.
- CERTIFICATE OF ORIGIN : برای صادرکردن کالا به کشورهای آسیایی و آفریقایی از این نوع سند استفاده می‌کنند.
- CSTP : برای صادرات به کشورهایی که با ایران برای صادرکردن این نوع سند توافق کرده‌اند ارائه می‌شود.
- : PTA برای صادرات محصول به کشور پاکستان استفاده می‌شود.
کدام کشورها نیاز به گواهی مبدا دارند؟
تقریباً هر کشوری در جهان برای مراحل ترخیص کالا از گمرک به گواهی مبدأ نیاز دارد. برخی از کشورها به دلایل سیاسی، اقتصادی یا بهداشتی نمی‌خواهند محصولات برخی از کشورها را مجاز به ورود کنند. اگر سفارشی را به یکی از کشورهای به‌اصطلاح «ممنوع» تحویل دهید، دولت محلی می‌خواهد بداند کالا در کدام کشور ساخته شده است.
در ایالات متحده، سیستم ترجیحات تعمیم‌یافته (GSP) برای ارتقای توسعه اقتصادی کشورهای فقیر، عوارض هزاران محصول وارداتی از بیش از 100 کشور را که دارای وضعیت ترجیحی هستند حذف می‌کند.
در حال حاضر کشورهایی مانند بولیوی، کامبوج، هائیتی، نامیبیا و پاکستان و همچنین بسیاری از کشورهای جهان سوم دیگر در این فهرست قرار دارند. اتحادیه اروپا و سایر کشورهای جهان نسخه مخصوص به خود را از GSP دارند. باهدف اصلی تحریک رشد اقتصادی از طریق تجارت با کشورهای دوست.
هر کشوری برای هر محصولی می‌تواند به یک گواهی مبدأ نیاز داشته باشد، بنابراین مهم است که این موضوع را در صورت لزوم با اتاق بازرگانی کشور خود مطرح کنید. برخی از روابط تجاری بین‌المللی که معمولاً به گواهی مبدا نیاز دارند عبارتند از:
- برای جابه جایی از اتحادیه اروپا به کشوری با توافق تجاری اتحادیه اروپا – از یک سند EUR.1 یا سند EUR-MED
- جهت ارسال بین کانادا، ایالات متحده و مکزیک – از گواهی مبدأ نفتا
- به منظور حمل بین ایالات متحده، آمریکای مرکزی و جمهوری دومینیکن – از گواهی مبدأ CAFTA-DR
- در راستای حمل‌ونقل به برخی از کشورهای خاورمیانه و آفریقا – اغلب گواهی مبدا
- برای منقل به برخی از کشورهای آسیایی مانند چین، هند، مالزی یا سنگاپور – اغلب گواهی مبدأ
کدام طرف معامله گواهی مبدا را ارائه می‌دهد؟
صادرکننده می‌تواند الگوی گواهی مبدا و اظهارنامه خود را ایجاد کند. در این سند کشوری که کالا در آن ساخته شده است (معمولاً کشور صادراتی) مشخص می‌شود. بااین‌حال، گمرک اکثر کشورهای واردکننده به مدرک تأیید شده از اتاق بازرگانی محلی در کشور صادراتی نیاز دارند. اتاق بازرگانی محلی به‌عنوان طرف سومی عمل می‌کند که اظهارنامه فرستنده را تأیید می‌کند. اتاق بازرگانی برای امضا و مهر کردن سند، هزینه دریافت می‌کنند. صادرکننده پس از تأیید گواهی، آن را از طریق ایمیل برای واردکننده ارسال می‌کند تا بتوان از آن در فرایند ترخیص کالا از گمرک استفاده کرد. صادرکننده باید سند را قبل از رسیدن محموله به کشور وارداتی ارائه دهد تا از هرگونه مشکل یا تأخیر در روند ترخیص کالا از گمرک جلوگیری شود.
نحوه اخذ گواهی مبدا از اتاق بازرگانی
هر کشور از جمله ایران مجموعه‌ای از اتاق‌های بازرگانی دارد که در نوع خاصی از گواهی مبدأ تخصص دارند. برخی اتاق‌های بازرگانی هنوز به‌صورت دستی اسناد اصلی را امضا و مهر می‌کنند، درحالی‌که برخی اتاق‌ها ممکن است گواهی دیجیتال و آنلاین مبدأ ارائه دهند.
مراحل اخذ گواهی مبدا کاغذی
- فرم یا درخواست مربوط به مسئولیت اتاق را پر کنید. ممکن است لازم باشد آن را محضری کنید، اگرچه همه اتاق‌ها نیازی به تأیید اسناد رسمی ندارند.
- یک فاکتور تولید یا فاکتور تجاری ارائه دهید که نشان می‌دهد کالاهای شما در کجا تولید می‌شوند.
- مدارک گواهی مبدأ را پر کنید.
- سوگندنامه محضری، سند گواهی مبدأ و فاکتورهای مربوطه را به اتاق بازرگانی ارسال کنید.
- مشخص کنید که می‌خواهید کدام اسناد مهر شوند.
صدور گواهی مبدا آنلاین
به‌عنوان یک صادرکننده، احتمالاً مشتری بین‌المللی از شما درخواست گواهی مبدأ برای شناسایی محل تولید کالاهای شما کرده است. در اغلب موارد، گمرک در کشور واردکننده، گواهی مبدا عمومی را می‌خواهد که توسط اتاق بازرگانی مهر شده باشد.
سال‌ها تنها گزینه برای صادرکنندگان این بود که نسخه کاغذی فرمی را که باید تحویل می‌دادند با پیک به دفتر اتاق بازرگانی ارائه می‌کردند تا بررسی و مهر شود. از بین تمامی مدارک صادراتی موردنیاز، اخذ گواهی مبدأ یکی از پرهزینه‌ترین و زمان برترین فرایندها بود.
ازآنجایی‌که فرایند صدور گواهی مبدأ کاغذی می‌تواند زمان‌بر و پرهزینه باشد، صادرکنندگان بیشتر به صدور گواهی مبدا الکترونیکی (eCO) تمایل دارند. با eCO، می‌توانید مدارک موردنیاز را به‌صورت آنلاین ارسال کنید و در کمتر از یک روز یک گواهی الکترونیکی با مهر اتاق بازرگانی دریافت کنید.
اتاق‌های بازرگانی سالانه میلیون‌ها گواهی مبدا الکترونیکی صادر می‌کنند. برای همگام شدن با تغییر سریع به سمت تجارت الکترونیک و بهبود کارایی، سیستم‌های صدور گواهی آنلاین اولویت اصلی اتاق‌ها هستند.
مزایای نسخه الکترونیکی گواهی مبدأ عبارتند از:
- مستقل از ساعات کاری: درخواست گواهی مبدأ بدون توجه به ساعات کاری اتاق بازرگانی یا اداره پست قابل انجام است.
- صرفه‌جویی در زمان: گواهی الکترونیکی مبدأ را می‌توانید مستقیماً خودتان چاپ کنید.
- تغییرات انعطاف‌پذیر: پورتال الکترونیکی ارتباط با اتاق بازرگانی را سریع‌تر و آسان‌تر می‌کند، بنابراین می‌توان تغییرات را با مشورت اتاق بازرگانی فوراً اعمال کرد.
مراحل درخواست گواهی مبدا به‌صورت آنلاین
- با استفاده از شماره کارت بازرگانی خود به سایت سامانه یکپارچه کارت بازرگانی هوشمند https://cscs.chambertrust.ir)) و بخش “صدور گواهی مبدأ جدید” مراجعه کنید و مراحل را به ترتیب انجام دهید.
- باید شماره اظهارنامه صادراتی و مشخصات اظهارنامه را در سایت وارد کنید. در بخش آخر نیز می‌توانید اطلاعات کارت بازرگانی را مشاهده کرده و شماره همراه خود را درج نمایید.
- فرم ثبت‌نام را به‌دقت پرکرده و ارسال کنید. تا زمانی که اولین گواهی الکترونیکی مبدأ شما تأیید نشود، هیچ هزینه و تعهدی وجود ندارد.
- همه اطلاعات باید به‌صورت لاتین وارد شود. بعد از واردکردن مشخصات حمل‌ونقل در سایت باید مشخصات کالا را وارد کنید. کالای مورد نظرتان را از لیست انتخاب می‌کنید و سپس مدارک لازم را در سامانه بارگذاری می‌کنید.
برای دریافت گواهی مبدا به چه مدارکی نیاز دارید؟
برای صدور گواهی مبدأ توسط اتاق بازرگانی باید مدارک زیر را ارائه کنید:
- تصویر فیش بانکی
- کارت بازرگانی
- کپی پروانه صادراتی
- بارنامه حمل
- معرفی‌نامه جهت درخواست و دریافت گواهی مبدأ
- فیش بانکی پرداخت هزینه صدور گواهی مبدأ
- گواهی مبدأ کالاهای وارد شده به ایران (در صادرات مجدد)
- بارنامه حمل به ایران (در صادرات مجدد)
- پروانه گمرکی ورود کالا به ایران (در صادرات مجدد)
چه اطلاعاتی در قالب گواهی مبدا گنجانده شده است؟
فرم گواهی مبدأ شامل جزئیات زیر خواهد بود:
- نام، آدرس و تلفن صادرکننده کالا به طور کامل.
- نام، آدرس و تلفن واردکننده کالا به طور کامل.
- ذکر نام بندر برای بارگیری کالا و نام بندر و کشور تحویل و تخلیه بار.
- نوع حمل از نظر دریایی، زمینی، ریلی یا هوایی.
- مهر تأیید اتاق بازرگانی کشور صادرکننده.
- شماره ردیف کالا.
- مشخصه‌های خاص کالا و بسته‌بندی‌ها.
- تعداد و نوع بسته‌بندی‌ها و همچنین توضیحی از ماهیت و مشخصات کالای هر بسته.
- شماره تعرفه مشخص‌کننده کالای موردنظر در کشور صادرکننده.
- وزن ناخالص کل بار.
- شماره و تاریخ فاکتور صادر شده.
- مهر و امضا اتاق بازرگانی کشور مبدأ برای تأیید گواهی.
- مهر و امضای کمپانی صادرکننده برای تأیید اطلاعات موجود در گواهی مبدأ.
فرم‌های گواهی مبدا مربوط به توافقنامه تجارت آزاد
توافقنامه‌های تجارت آزاد (FTA) و توافقنامه‌های ترویج تجارت (TPA) که بین ایالات متحده امریکا و سایر کشورها بسته می‌شود نیاز به هیچ فرمی برای اثبات مبدأ ندارد. این توافقنامه‌ها اطلاعاتی را که می‌بایست روی این فرم و اسناد تجاری دیگری از قبیل صورت‌حساب تجاری قید شود را مشخص می‌کند. این اطلاعات به‌منظور اثبات کیفیت کالاها و برای بستن عوارض ترجیحی ضروری است. تولیدکننده، صادرکننده و واردکنندگانی که ادعا می‌کنند کالا‌هایشان از قوانین مبدأ در مورد FTA و TPA پیروی می‌کند، برای اطمینان از اینکه همه اطلاعات موردنیاز را دارند از فرم گواهی مبدأ نمونه پیشنهادی استفاده می‌کنند. ایالات متحده آمریکا در حال حاضر ۱۴ FTA در حال اجرا با ۲۰ کشور مختلف جهان دارد.
برخلاف گواهی مبدا عمومی، گواهی مبدأ FTA یا TPA باید توسط فردی در شرکت ارائه‌دهنده گواهی امضا شود که می‌تواند سازنده، صادرکننده یا واردکننده باشد. امضا نیازی به تأیید محضری ندارد. این نوع گواهی مبدا موردنیاز گمرک در کشور مبدأ نیست، بنابراین تولیدکننده یا صادرکننده نباید تنها به این دلیل که واردکننده آن را درخواست می‌کند، گواهی مبدأ را ارائه کند. یک واردکننده اغلب درخواست گواهی مبدأ می‌کند؛ زیرا باعث صرفه‌جویی در هزینه عوارض واردات می‌شود.
گواهی مبدأ تنها در صورتی باید امضا شود که صادرکننده یا سازنده بتواند ثابت کند که کالا واجد شرایط ورود کاهش‌یافته یا بدون عوارض گمرکی بر اساس قوانین مبدأ مناسب تحت موافقت‌نامه تجارت آزاد است. ارائه یکی بدون مدرک مبنی بر واجد شرایط بودن کالا می‌تواند تقلب تلقی شود و شرکت و فردی که گواهی مبدأ را امضا می‌کند با مجازات‌های قابل‌توجهی روبرو خواهد شد.
آیا دریافت گواهی مبدا بدون داشتن کارت بازرگانی هوشمند ممکن است؟
دارندگان کارت‌های بازرگانی هوشمند به‌راحتی وارد سایت می‌شوند و مراحل اخذ گواهی مبدا را طی می‌کنند. دارندگان کارت اتاق تعاون، کارت پیله‌وری و مرزنشينان، متقاضیان دریافت گواهی مبدا با شماره ردیف بودجه دولتی و کساني که مجوز موردي دارند می‌توانند گواهی مبدأ به نام خود دريافت کنند. متقاضیان می‌توانند برای گرفتن گواهی مبدأ مدارک خود را به اتاق بازرگانی تحویل دهند.
چه کسی تعیین می‌کند که آیا گواهی مبدا موردنیاز است یا خیر؟
گمرک کشور واردکننده یا یک مؤسسه مالی این لزوم را تعیین می‌کنند. صادرکننده و/یا فورواردر یا کارگزار گمرک در هنگام واردات به یک کشور خارجی می‌دانند که آیا گواهی مبدأ موردنیاز است یا خیر. از بانک خود بپرسید که چه زمانی گواهی مبدأ برای رعایت اعتبار اسنادی موردنیاز است.
گواهی مبدأ برای کالاهایی که تعداد بالایی دارند چگونه تنظیم می‌شود؟
صادرکننده در ستون مشخصات کالا باید عبارت AS IN THE PAKING LIST NO …. ATTACHED را درج و در گواهی مبدأ نیز شماره پکینگ لیست را ذکر کند و پکینگ لیست را به همراه گواهی مبدأ جهت تأیید امضا ارائه نمايد. اگر با مفهوم پکینگ لیست آشنایی ندارید می‌توانید مقاله ما را در این باره مطالعه کنید.
چه کسی مجاز به امضای گواهی مبدا از طرف صادرکننده است؟
فقط صادرکننده و/یا امضاکنندگان مجاز از طرف آنها می‌توانند گواهی مبدأ را از طرف صادرکننده امضا و تأیید کنند. دارندگان کارت بازرگاني علاوه بر خودشان می‌توانند به طور رسمي امضای افراد ديگري از جمله اعضا هیئت‌مدیره که در روزنامه رسمي نام آنها آمده است را به اتاق بازرگانی معرفي نمايند. چنانچه به‌غیراز دارندگان کارت هر فرد ديگري این سند را امضا نمايد، می‌بایست حتماً قبلاً امضای او توسط دارنده کارت به واحد صدور گواهی مبدأ معرفي و کليه مسئولیت‌های ناشي از اقدام ايشان پذیرفته شود.
آیا یک گواهی مبدأ می‌تواند چندین محصول را با مبدأ متفاوت پوشش دهد؟
بله یک گواهی مبدا ممکن است چندین مورد داشته باشد که هرکدام کشور مبدأ متفاوتی دارند.
آیا می‌توان از هر اتاق بازرگانی برای دریافت گواهی مبدا اقدام کرد؟
هر یک از اتاق‌های بازرگانی کشور در صورت دریافت مدارک لازم از طرف دارندگان کارت بازرگانی، قادر به صدور گواهی مبدأ خواهند بود. دارندگان کارت بازرگانی اتاق‌های شهرستان می‌تواند با ارائه مدارک می‌توانند از هر يک از اتاق‌های بازرگانی صنايع و معادن گواهی مبدأ دريافت کنند.
در صورت مفقود شدن گواهی مبدا چه کنیم؟
اگر گواهی مبدأ مفقود شد؛ نامه‌ای برای اعلام مفقودی تنظیم کنید تا تشریفات لازم جهت صدور یک گواهی جدید انجام شود. این کار از طریق سایت صدور گواهی مبدأ نیز برای شما ممکن خواهد بود.
هزینه صدور گواهی مبدا چقدر است؟
هزینه گواهی مبدأ و فرم A برای هر اظهارنامه تا مبلغ 200 هزار دلار به مبلغ 25 هزار تومان است. درصورتی‌که مبلغ اظهارنامه بیش از 200 هزار دلار باشد، به‌ازای هر 100 هزار دلار مبلغ 5 هزار تومان به آن اضافه می‌شود. هزینه تأیید امضای اسناد تجاري نیز به‌ازای هر برگ 15 هزار تومان است.
صادرکننده پس از دریافت گواهی مبدأ مهر شده از اتاق باید چه اقدامی کند؟
گواهی مبدا اغلب به محموله ضمیمه می‌شود. این گواهی می‌تواند کاغذی و چاپ شده یا الکترونیکی و ایمیل شده باشد. این گواهی به واردکننده می‌رسد و واردکننده آن را برای نشان‌دادن به گمرک در کشور وارداتی ارائه می‌کند تا آنها تعیین کنند که چه عوارضی باید برای کالاهای موجود در محموله اعمال شود. حقوق گمرکی بر اساس محل تولید محصول تعیین می‌شود، به همین دلیل است که کشور مبدأ در گواهی مهم است.
صادرکننده چقدر وقت دارد که برای صدور گواهی مبدا درخواست دهد؟
بازه زمانی استاندارد برای درخواست گواهی مبدا حداکثر تا سه هفته قبل از خروج کالا از کشور صادرکننده است.
آیا می‌توان برای کالاهایی که در مسیر صادرات هستند، گواهی مبدأ درخواست کرد؟
گاهی ممکن است صادرکننده برای کالایی درخواست گواهی مبدا دهد که در حال ارسال به کشوری دیگر است. گاهی هم وقتی اقدام به درخواست گواهی می‌کند که کالا به مقصد رسیده است؛ ولی هنوز از گمرک ترخیص نشده است و در انبار مانده؛ زیرا صادرکننده مدارک لازم را ارائه نکرده است. صادرکننده حداکثر تا سه هفته پس از خروج کالا فرصت دارد برای دریافت گواهینامه اقدام کند.
اگر صادرکننده بیش از سه هفته پس از خروج، گواهی مبدا درخواست کند چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر بیش از سه هفته طول بکشد، صادرکننده می‌تواند یک «برنامه گذشته‌نگر» را تا سه ماه پس از ارسال کالا تکمیل کند. در درخواست گذشته‌نگر، صادرکننده تأیید می‌کند که هیچ گواهی مبدأ دیگری برای کالاهای موجود در این محموله صادر نشده است و توضیح می‌دهد که چرا در بازه زمانی عادی برای گواهی درخواست نکرده‌اند.
اگر بیش از سه ماه از ارسال کالا گذشته باشد صادرکننده چه کاری می‌تواند انجام دهد؟
در آن مرحله گواهی مبدأ نباید صادر شود و ممکن است استثنائات اعمال شود.
قانونی شدن گواهی مبدأ به چه معناست؟
در برخی از صادرات، مرحله نهایی فرایند، ارسال گواهینامه به کنسولگری کشور واردکننده برای مهر آن است. این کار فقط پس از پردازش در سطح محلی و ایالتی انجام می‌شود و گاهی اوقات باید گواهی وزارت امور خارجه یا سایر آژانس‌ها را نیز شامل شود. توصیه می‌شود در مورد الزامات با اتاق یا واردکننده خود مشورت کنید.
