به هنگام صادرات محصولات کشاورزی به اروپا چند نکته مهم را باید مدنظر داشته باشید. درواقع صادرات محصولات کشاورزی به اروپا به دلیل دما و شرایط آب و هوایی خاص این قاره با محدودیتهایی مواجه است. محصولات عمده وارداتی به اروپا عبارتند از: کاکائو، چای، ادویه جات، محصولات برپایه سویا، کتان، میوههای خارج فصل، سبزیجات و قهوه. در همین راستا اتحادیه اروپا اعتبار زیادی به واردکنندگان محصولات کشاورزی از سراسر دنیا به اروپا میدهد.
با توجه به بعضی نقاط ضعف زمینهای زراعی اروپا، صادرات محصولات کشاورزی به اروپا یک فرصت طلایی برای کشورهای در حال توسعه است. در دادههای به دست آمده از اداره آمار اروپا (یورواستات) در سال ۲۰۱۷ آمده که ارزش کل صادرات و واردات محصولات کشاورزی بین اروپا و سایر نقاط جهان ۲۷۵ میلیارد یورو بوده است.
نکات صادرات محصولات کشاورزی به اروپا
در ادامه، مواردی چند را که بایستی به هنگام صادرات محصولات کشاورزی به اروپا مد نظر قرار داد اشاره میکنیم:
1- رایجترین محصولات کشاورزی صادراتی به اروپا
تولیدات کشاورزی اروپا شامل سبزیجات، غلات، میوه جات و شکر است و بخش عموه محصولات صادراتی به آن شامل محصولات لبنی، مرغ، میوه، سبزیجات و زیتون است.
2- کیفیت
نخستین چیزی که باید مدنظر داشته باشید، کیفیت محصولات کشاورزی است. چراکه مردم، این روزها بسیار نسبت به عادتهای غذایی سالم حساس و آگاه شدهاند. در سال ۲۰۱۷ سبزیجات بخش عمده اقلام صادراتی به اروپا را تشکیل میداد که چیزی حدود ۴۸% بود. خواروبار و دامهای وارداتی نیز به ترتیب ۳۲% و ۲۰% را تشکیل میدادند. در قوانین غذای اتحادیه اروپا قید شده که حتماً میبایست مراجع ذی صلاح کشورهای صادرکنندهی غذاهای با منشأ دامی تضمین بدهند که محصولات این کشورها تأئیدیههای اتحادیه اروپا را کسب میکنند. درواقع میبایست مقامهای مسئول اروپا اطمینان حاصل کنند که کشورهای جهان سوم، معیارهای عملیاتی مطرح شده توسط اتحادیه اروپا (علی الخصوص آئین نامه شماره ۲۰۰۴/۸۸۲) را برآورده میکنند.
3- اهمیت لوگو
باید مدنظر داشته باشید که محصولات کشاورزی ارگانیکی که قصد صادرکردن آنها به اروپا را دارید میبایست تحت یک لوگوی معتبر تولید شوند. چراکه مردم اروپا خریدار ۹۵% از محصولات ارگانیک لوگودار در جهان هستند.
4- میزان تقاضا در نواحی مختلف قاره سبز
در هنگام صادرات محصولات کشاورزی به اروپا باید مناطقی را که مصرف سبزیجات و محصولات کشاورزی آنها بیشتر است مورد هدف قرار داد. براساس اطلاعات حاصل از F AO، عرضه سبزیجات در نواحی جنوبی اروپا بیشتر از اروپای شمالی است. در اروپای شمالی، عرضه متوسط این محصول ۱۹۵ گرم به ازای هر فرد در هر روز است (۷۱ کیلوگرم به ازای هرفرد در سال). در حالی که در اروپای جنوبی، این محصول به طور متوسط ۷۵۶ گرم به ازای هرفرد در هرروز عرضه میگردد. با این حال پیش از شروع فرآیند صادرات درمورد میزان عرضه در کشور واردکننده بیشتر تحقیق کنید. چراکه طبق تخمینهای WHO بیش از نیمی از کشورهای اروپایی، مصرف میوه و سبزیجاتشان کمتر از ۴۰۰ گرم در روز بوده و این میزان در یک سوم کشورهای اروپایی به کمتر از ۳۰۰ گرم در روز میرسد.
5- قوانین و مقررات
داشتن تأئیدیه سلامت و الزامات اعتباربخشی برای موفقیتتان در صادرات محصولات کشاورزی به اروپا ضروری است. در قانون ۲۰۰۲/۱۷۸ (قانون عمومی مواد خوراکی)، اصول عمومی این حوزه مشخص شدهاند. رعایت الزامات و تأییدیههای سلامت قانون مواد خوراکی اتحادیه اروپا جهت واردات محصولات کشاورزی به اروپا الزامی میباشد. بعلاوه، جهت بازاریابی محصولات تحت یک لیبل خاص، داشتن تأییدیههای کیفیت اجباری است. تدوین قوانین و استانداردهای مواد خوراکی و بخش کشاورزی اتحادیه اروپا، سالها پیش انجام شده است. با این حال در ژانویه ۲۰۰۲، قانون عمومی موادخوراکی انتشار یافت که در آن اصول حقوق غذا و کشاورزی مقرر شد.
6- اهمیت تحقیقات
قبل از شروع صادرات راجع به سلیقه مشتریان خود بیشتر تحقیق کنید. بیشترین موارد صادرشده به اروپا شامل این اقلام میشوند: خواروبار، نوشیدنی و مشروبات الکلی که روی هم رفته حدود ۳۹% اقلام صادراتی کشاورزی به اروپا را با ارزشی درحدود ۳۱میلیارد یورو تشکیل میدهند.
7- بازار رقابتی
موضوع رقابت در بازار هدف، مسأله بسیار مهمیست. درواقع ۱۶% از صادرات و واردات کل جهان از و به کشورهای اتحادیه اروپا انجام میگیرد و اتحادیه اروپا، تأمینکننده بازاری رقابتی با بیش از ۵۰۰ میلیون مشتری و ۲۱ میلیون شرکتهای کوچک و متوسط است (به این شرکتهای کوچک و متوسط، SME گفته میشود).
8- مطالعه مدلهای مربوط به صادرات محصولات کشاورزی به اروپا
باید مدل پیشنهادی در کنوانسیون بینالمللی حفظ نباتات (IPPC) را تمام و کمال مطالعه کرده و از مفاد آن پیروی کنید. اتحادیه اروپا تنها یک گواهی مدل برای صادرات و یک گواهی مدل نیز برای صادرات مجدد محصولات گیاهی مطابق با قوانین بینالمللی IPPC دارد.
9- قوانین مربوط به بستهبندی محصولات
نکته دیگری که در فرآیند صادرات میبایست مدنظر قرار داد، توجه به قوانین تولید و بستهبندی (پیشنهادی توسط سرویس بازاریابی کشاورزی؛ AMS) است. در غیر این صورت گواهی سلامت اتحادیه اروپا به محصولات داده نشده و حتی ممکن است محصول شما از ورود به بازار اروپا منع شود. برای کسب گواهی سلامت اتحادیه اروپا لازم است تولیدکننده، محصول نهایی و لوازم بستهبندی خود را در لیست مرجع کارخانه لبنیات FDA که مورد تأیید اتحادیه اروپا میباشد ثبت نماید. چند نمونه از تأییدیههای مطرح عبارتند از: تأییدیه انبارداری محصولات لبنی اتحادیه اروپا، گواهی سلامت شیرخام اتحادیه اروپا و گواهی ترانزیت محصولات لبنی اتحادیه اروپا.
10- MRL
MRL به معنای حداکثر مقدار مجاز باقیمانده از یک ماده (اغلب مواد مضر و ناخواسته) در مواد غذایی میباشد. اتحادیه اروپا میزان MRL را برای آفت کشهای به کاررفته در تولید محصولات کشاورزی مختلف تعیین نموده است. درصورتی که مقدار آفت کش محصولی بیش از مقدار MRL باشد، آن محصول از ورود به بازار اروپا باز میماند. درواقع خریداران اروپایی در موضوع MRL بسیار سختگیرانه عمل میکنند و بسیاری ازایشان (۳۳- ۷۰% فروشگاههای زنجیرهای) از شما راجع به مقدار آفت کشهای به کاررفته در تهیه محصولاتتان کسب اطلاع میکنند.
فلذا در هنگام صادرات محصولات کشاورزی به اروپا ضروریست قوانین و مقررات اتحادیه اروپا دررابطه با محصولات کشاورزی مصرفی در اروپا را مدنظر داشته باشید. همچنین میبایست نیم نگاهی به تحلیل بازار و روند بازار اروپا و نیز میزان تقاضا و ذائقه مردم اروپا داشته باشید.